1. Điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt, có trọng tâm, trọng điểm, kịp thời hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phát triển sản xuất - kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
Năm 2024, trong bối cảnh kinh tế - xã hội đất nước phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức, ngay từ đầu năm, Bộ Tài chính đã nghiên cứu, đề xuất trình cấp có thẩm quyền cũng như ban hành theo thẩm quyền nhiều giải pháp để điều hành chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, phối hợp đồng bộ, hài hòa với chính sách tiền tệ và các chính sách kinh tế vĩ mô khác hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy các động lực tăng trưởng.
Tổng quy mô gói hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất trong năm 2024 khoảng 197.000 tỷ đồng. Trong đó, nhiều chính sách nổi bật, có tác động lan tỏa lớn như: giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với hầu hết các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 10%, số tiền thuế được giảm khoảng 49.000 tỷ đồng; giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn với số tiền thuế được giảm khoảng 42.500 tỷ đồng.
Tiếp tục giảm mức thu đối với 36 khoản phí, lệ phí số tiền được giảm khoảng 700 tỷ đồng; giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với với ô tô lắp ráp trong nước, được giảm khoảng 2.600 tỷ đồng; gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT, thuế TNDN... Dự kiến số tiền thuế, tiền thuê đất được xem xét gia hạn khoảng 98.000 tỷ đồng.
2. Thu ngân sách nhà nước về đích sớm và vượt cao so với dự toán
Bộ Tài chính hoàn thành vượt mức nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2024; ước đạt khoảng 2,025 triệu tỷ đồng, bằng 119,1% so dự toán, tăng 15,5% so thực hiện năm 2023.
Việc thực hiện đồng bộ các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất… đã thiết thực hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi, ổn định và phát triển sản xuất.
3. Ngành Tài chính quyết liệt chuyển đổi số và ứng dụng AI trong quản lý tài chính ngân sách
Bộ Tài chính tiếp tục tiên phong ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa trong các lĩnh vực quản lý, hướng đến nền tài chính số tiên tiến, hiện đại, phục vụ cho mục tiêu Chính phủ điện tử, Chính phủ số.
4. Bộ Tài chính khẩn trương triển khai sắp xếp tinh gọn bộ máy, đảm bảo hoạt động ổn định, hiệu lực, hiệu quả
Bộ Tài chính đã triển khai, hoàn thành đúng thời hạn các công việc liên quan đến phương án cải cách, tinh gọn bộ máy, với tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, “gác lại lợi ích riêng, vì lợi ích chung”.
Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 2879/QĐ-BTC thành lập Ban Chỉ đạo sắp xếp tổ chức bộ máy của Bộ Tài chính do Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng làm Trưởng ban.
5. Tạo đột phá về thể chế kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về cơ chế, chính sách
Bộ Tài chính xác định đẩy mạnh hoàn thiện và nâng cao chất lượng thể chế tài chính là một trong ba đột phá chiến lược để xây dựng nền tài chính quốc gia phát triển bền vững, hiện đại và hội nhập. Mặc dù số lượng văn bản mà Bộ Tài chính được giao chủ trì luôn rất lớn, nhiều nội dung phức tạp nhưng Bộ luôn hoàn thành Chương trình xây dựng pháp luật với tỷ lệ cao. Hệ thống pháp luật về tài chính - ngân sách ngày càng hoàn thiện, tháo gỡ khó khăn, tác động tích cực đến đời sống kinh tế - xã hội của đất nước.
6. Xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam năm 2024 được các tổ chức quốc tế đánh giá tích cực
Trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực tiếp tục biến động mạnh, phức tạp, các xung đột từ năm 2023 tiếp tục làm phát sinh những vấn đề mới khó lường. Kinh tế toàn cầu vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, cả ba tổ chức xếp hạng tín nhiệm (Moody’s, S&P và Fitch) tiếp tục khẳng định xếp hạng tín nhiệm quốc gia với những dự báo tích cực.
Các tổ chức đều đánh giá cao tăng trưởng kinh tế của Việt Nam cùng với triển vọng tăng trưởng kinh tế thuận lợi trong trung, dài hạn. Nợ Chính phủ ổn định và thấp hơn nhiều so với các quốc gia có cùng xếp hạng (34% GDP so với mức trung bình BB là 53% GDP). Chiến lược quản lý nợ chủ động giúp làm giảm thiểu rủi ro thanh khoản của Chính phủ. Cơ cấu nợ được cải thiện, giảm sự phụ thuộc vào vay bên ngoài, tỷ trọng nợ bằng ngoại tệ giảm dần giúp giảm rủi ro ngoại hối.
Các tổ chức đánh giá điểm mạnh của Việt Nam hiện nay là thu hút được dòng vốn FDI mạnh mẽ hơn so với các nước trong khu vực, phân bổ đa dạng giữa các lĩnh vực; xuất khẩu ổn định và duy trì tốc độ tăng trưởng hàng năm ở mức cao. Thách thức trong lĩnh vực bất động sản và ngân hàng từng bước được giải quyết; lĩnh vực bất động sản đang dần phục hồi.
7. Bổ nhiệm các nhân sự cấp cao của Bộ Tài chính
Ngày 28/11/2024, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khoá XV, 100% đại biểu Quốc hội có mặt đã biểu quyết thông qua Nghị quyết phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm ông Nguyễn Văn Thắng giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ Tài chính nhiệm kỳ 2021-2026.
Trước đó, chiều ngày 26/8, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 8, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc giữ chức Phó Thủ tướng Chính phủ nhiệm kỳ khóa XV.
8. Ngành Tài chính chủ động sẵn sàng cho tổng kiểm kê tài sản công
Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định thực hiện tổng kiểm kê tài sản công trên phạm vi cả nước để đáp ứng yêu cầu tăng cường công tác quản lý, nâng cao hiệu quả khai thác, sử dụng tài sản công là nguồn lực quan trọng để phát triển.
Nhằm triển khai Đề án thuận lợi, hiệu quả, đảm bảo tiến độ, Bộ Tài chính với vai trò là đơn vị chủ trì đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, tổ chức tập huấn, triển khai thử nghiệm công tác kiểm kê tài sản công tại các Bộ ngành, địa phương trên cả nước, đảm bảo các điều kiện sẵn sàng cho công tác tổng kiểm kê tài sản công thực hiện từ 0h ngày 1/1/2025.
9. Phát triển thị trường tài chính đồng bộ, hiện đại, minh bạch và bền vững, tăng cường hợp tác tài chính quốc tế
Trong năm 2024, thị trường chứng khoán Việt Nam duy trì tăng trưởng ổn định, khẳng định là kênh dẫn vốn trung, dài hạn quan trọng của nền kinh tế. Tính đến ngày 27/12/2024, VN-Index đạt 1.275,14 điểm, tăng 12,9% so với cuối năm 2023. Mức vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt gần 7,2 triệu tỷ đồng, tăng 21,2% so với cuối năm 2023, tương đương 70,4% GDP ước tính năm 2023; giá trị giao dịch bình quân đạt 21.100 tỷ đồng/phiên, tăng 19,9% so với bình quân năm trước.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) tiếp tục phục hồi mạnh mẽ, năm 2024, có 96 doanh nghiệp phát hành TPDN riêng lẻ với với khối lượng 396.700 tỷ đồng, tăng 33,6% so với năm 2023; khối lượng mua lại trước hạn khoảng 187.000 tỷ đồng; có 1.431 mã trái phiếu của 326 tổ chức phát hành đã thực hiện đăng ký giao dịch. Tổng giá trị giao dịch TPDN đạt 1,026 triệu tỷ đồng, giá trị giao dịch bình quân phiên đạt khoảng 4.224,8 tỷ đồng/phiên.
Thị trường bảo hiểm tiếp tục phát triển ổn định. Tổng tài sản năm 2024 ước đạt khoảng 1,007 triệu tỷ đồng (tăng 10,9% so với năm trước); đầu tư trở lại nền kinh tế đạt 850.000 tỷ đồng, tăng 13,2%.
10. Điều hành giá linh hoạt, góp phần kiểm soát lạm phát
Năm 2024 là năm thứ 11 tiếp tục ghi nhận sự thành công trong công tác quản lý, điều hành giá, góp phần kiểm soát lạm phát theo mục tiêu Quốc hội đề ra.
Ngay từ đầu năm, Bộ Tài chính với vai trò Thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá đã phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các bộ, ngành liên quan chủ động tính toán và dự báo các yếu tố tác động đến lạm phát, xây dựng các kịch bản, giải pháp điều hành giá cả năm. Cùng với đó, Bộ Tài chính thường xuyên cập nhật theo sát tình hình thực tế báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đưa ra các giải pháp phù hợp để kiểm soát lạm phát, qua đó góp phần ổn định mặt bằng giá cả.
Kết quả, giá cả thị trường cơ bản ổn định, chỉ số CPI bình quân 11 tháng tăng 3,69% so cùng kỳ, lạm phát cơ bản tăng 2,7%; ước cả năm CPI bình quân tăng dưới 4%, thấp hơn mục tiêu (4-4,5%).
