Chiều nay (24/10), Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ báo cáo trước Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Cảng Hàng không quốc tế Long Thành, tỉnh Đồng Nai. Sau đó, ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội - đã có báo cáo trước Quốc hội thẩm tra về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án.
Dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành được đầu tư xây dựng với mục tiêu đạt cấp 4F (cấp cao nhất) theo phân cấp của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO), là Cảng HKQT quan trọng của quốc gia, hướng tới trở thành một trong những trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế của khu vực.
Cảng Hàng không quốc tế Long Thành có tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là 4,7 tỷ USD
Về tổng mức đầu tư Dự án giai đoạn 1 là 111.689 tỷ đồng, tương đương 4,779 tỷ USD, Ủy ban Kinh tế cho rằng, nhiều hạng mục tính toán mới dừng ở mức thiết kế sơ bộ có thể dẫn đến tăng tổng mức đầu tư khi chuẩn xác hóa nên đề nghị rà soát để tránh gây biến động lớn tổng mức đầu tư Dự án.
“Hội đồng thẩm định cũng đề xuất, do Dự án có tổng mức đầu tư rất lớn, quy mô phức tạp, Hội đồng thẩm định sẽ có ý kiến thẩm định cụ thể sau khi có kết quả thẩm tra cuối cùng của Tư vấn thẩm tra trong bước trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định đầu tư Dự án. Như vậy, tính chính xác của tổng mức đầu tư dự án chưa thể được bảo đảm.” - ông Vũ Hồng Thanh nói.
Theo đề nghị của Chính phủ chủ yếu giao các doanh nghiệp thực hiện đầu tư Dự án. Ủy ban Kinh tế nhận thấy, Dự án là công trình quan trọng quốc gia, có liên quan đến quốc phòng, an ninh quốc gia nên việc lựa chọn nhà đầu tư cần phải hết sức thận trọng, chặt chẽ, bảo đảm cơ sở pháp lý.
“Có ý kiến đề nghị, để đảm bảo vấn đề quốc phòng, an ninh quốc gia và hiệu quả đầu tư, Quốc hội có thể đồng ý giao Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định giao cho các doanh nghiệp Nhà nước, có đủ điều kiện để huy động vốn không cần có sự bảo lãnh của Chính phủ, không gây nợ xấu, có năng lực quản lý vận hành cảng hàng không là nhà đầu tư để trực tiếp đầu tư, quản lý, khai thác đồng bộ Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.” – ông Vũ Hồng Thanh báo cáo trước Quốc hội.
Ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội (ảnh: Đoàn Bắc)
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng cho biết, có ý kiến đề nghị trong trường hợp chỉ định nhà đầu tư thì Chính phủ cần đánh giá tác động tới các cam kết của Việt Nam trong các điều ước quốc tế có liên quan.
Về phương án huy động vốn, trong tổng số 4,194 tỷ USD vốn của Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) đầu tư vào dự án, dự kiến ACV phải đi vay khoảng 2,628 tỷ USD. Theo Tờ trình của Chính phủ thì khoản vay này không làm tăng nợ công do không sử dụng vốn ODA. Tuy nhiên theo Ủy ban Kinh tế, Dự án thuộc đối tượng được bảo lãnh Chính phủ, nếu được Chính phủ bảo lãnh thì khoản vay này sẽ được tính vào nợ công.
“Đề nghị Chính phủ báo cáo thêm có khả năng cấp bảo lãnh đối với khoản vay này không để có cơ sở đánh giá đầy đủ, chính xác tác động của phương án huy động vốn đối với nợ công. Mặt khác, ACV là doanh nghiệp do nhà nước chi phối, nên dù huy động vốn dưới hình thức nào thì Nhà nước vẫn có trách nhiệm trong việc xử lý khi có rủi ro đối với phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp, do đó, kể cả việc Chính phủ không cấp bảo lãnh đối với khoản vay này thì cũng cần có sự giám sát chặt chẽ của cơ quan có thẩm quyền đối với hoạt động vay, sử dụng vốn vay của ACV.” - ông Thanh nêu rõ.
Quốc hội nghe Báo cáo khả thi Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành và báo cáo thẩm tra chiều 24/10 (ảnh: Đoàn Bắc)
Ngoài ra, thẩm tra của Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị Chính phủ cân nhắc về khả năng huy động vốn của ACV vì phải đồng thời thực hiện đầu tư mở rộng Cảng hàng không Tân Sơn Nhất cũng như các cảng hàng không khác trên cả nước.
Đối với nguồn vốn của Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) cũng cần làm rõ hơn năng lực tài chính để thực hiện. Trong trường hợp sử dụng vốn của ACV và VATM, cần có ý kiến của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước về việc bố trí vốn của doanh nghiệp để thực hiện dự án.
Châu Như Quỳnh