Theo Tổng cục Thống kê, việc một số địa phương thực hiện tăng giá dịch vụ y tế theo Thông tư số 22, tăng học phí theo Nghị định 81 và giá gạo trong nước tiếp tục tăng theo giá gạo xuất khẩu là những nguyên nhân chính làm cho chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11 tăng 0,25% so với tháng trước.
So với tháng 12/2022, CPI tháng 11 tăng 3,46% và so với cùng kỳ năm trước tăng 3,45%. Bình quân 11 tháng, CPI tăng 3,22% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 4,27%.
Trong mức tăng 0,25% của CPI tháng 11 so với tháng trước, có 8 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng, 2 nhóm hàng có chỉ số giá giảm, riêng nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình không biến động.
Cụ thể, nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng cao nhất với 2,9% làm CPI chung tăng 0,16 điểm phần trăm, trong đó dịch vụ khám chữa bệnh ngoại trú tăng 2,27%; khám chữa bệnh nội trú tăng 5,13%. Nguyên nhân chủ yếu là một số địa phương triển khai áp dụng giá dịch vụ y tế mới theo Thông tư số 22 ngày 17/11 của Bộ Y tế quy định thống nhất giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc và hướng dẫn áp dụng giá, thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong một số trường hợp.
Nhóm giáo dục tăng 0,38%, trong đó giá dịch vụ giáo dục tăng 0,42% do một số địa phương thực hiện tăng học phí đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông trên địa bàn theo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh và một số trường đại học, cao đẳng công lập, dân lập, tư thục cũng tăng học phí năm học 2023-2024 để bảo đảm thu chi thường xuyên. Bên cạnh đó, giá vở, giấy viết các loại tháng 11 tăng 0,04% so với tháng trước; giá bút viết tăng 0,1%; giá văn phòng phẩm và đồ dùng học tập khác tăng 0,17%.
Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,32%, tập trung chủ yếu ở mặt hàng đồ trang sức tăng 2,39%. Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép tăng 0,2% do chi phí nhân công và nhu cầu mua sắm quần áo mùa đông tăng. Nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,19% chủ yếu do tỷ giá USD tăng. Cụ thể, giá rượu bia tăng 0,16%; nước quả ép tăng 0,17%; nước giải khát có ga tăng 0,31% và thuốc hút tăng 0,19%.
Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,1%, trong đó: Lương thực tăng 2,31% ; thực phẩm giảm 0,32% ; ăn uống ngoài gia đình tăng 0,2% .
Nhóm văn hóa, giải trí và du lịch; nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,05% có chỉ số giá tăng nhẹ.
Hai nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm là nhóm giao thông và nhóm bưu chính viễn thông.
Nhóm giao thông giảm 0,01% chủ yếu do giá xăng giảm 1,4%; giá dầu diezen giảm 7,14% với ảnh hưởng của các đợt điều chỉnh giá xăng dầu trong nước vào ngày 1/11, 13/11 và 23/11. Giá xe ô tô mới, xe máy và xe ô tô đã qua sử dụng lần lượt giảm 0,17%; 0,05% và 0,24% do các hãng xe áp dụng chương trình khuyến mại để kích cầu tiêu dùng. Ở chiều ngược lại, giá dịch vụ giao thông công cộng tăng 12,89%. Nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,11% do giá điện thoại thế hệ cũ giảm.
Lạm phát cơ bản tháng 11 tăng 0,16% so với tháng trước, tăng 3,15% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 11 tháng, lạm phát cơ bản tăng 4,27% so với cùng kỳ năm 2022, cao hơn mức tăng CPI bình quân chung (tăng 3,22%). 11 tháng qua, bình quân giá xăng dầu trong nước giảm 12,12% so với cùng kỳ, giá gas giảm 7,5% là yếu tố kiềm chế tốc độ tăng của CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.
Mai Chi