Theo yêu cầu của Phó Thủ tướng, Bộ GTVT phải tập trung vào phân tích thực trạng, khó khăn, vướng mắc và đánh giá khả năng hoàn thành đối với việc triển khai hệ thống thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử tự động không dừng.
Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT đề xuất giải pháp đồng bộ, khả thi (về hoàn thiện thể chế cũng như phương án xử lý cụ thể) nhằm bảo đảm chuyển toàn bộ các trạm thu phí sang thu theo hình thức điện tử tự động không dừng.
Trước đó, do gặp các khó khăn, vướng mắc nên Công ty VETC có văn bản gửi Bộ GTVT về việc “trả” dự án thu phí không dừng, không thực hiện hợp đồng như đã ký kết, đồng thời đề xuất dừng triển khai dự án để chuyển giao cho nhà đầu tư khác hoặc Nhà nước nhận lại dự án để tiếp tục thực hiện.
Về việc này, Bộ GTVT đã thông tin về tình hình thực hiện hệ thống thu phí tự động không dừng tại các trạm thu phí do Bộ GTVT là cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
“Sau khi xem xét đề xuất của Công ty VETC, Bộ GTVT không đồng thuận giải pháp dừng triển khai dự án hoặc Nhà nước tiếp nhận lại dự án, đồng thời yêu cầu Công ty VETC phải có trách nhiệm tiếp tục thực hiện hợp đồng đã ký kết với Bộ GTVT. Bên cạnh đó, Bộ GTVT sẽ phối hợp với với VETC và các cơ quan đơn vị có liên quan từng bước tháo gỡ các khó khăn vướng mắc với quyết tâm cao để hoàn thành Dự án.” - Bộ GTVT khẳng định.
Dự án thu phí không dừng hạn chót vào 31/12/2019
Bộ GTVT cho biết, hệ thống thu phí tự động không dừng tại các trạm thu phí BOT được chia làm 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 áp dụng cho Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên); giai đoạn 2 áp dụng cho các trạm còn lại trên toàn quốc.
Dự án giai đoạn 1 có tổng số 44 trạm, bao gồm 26 trạm trên QL1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên, 18 trạm trên các tuyến cao tốc và các quốc lộ khác. Dự án này do Công ty VETC triển khai thực hiện.
Đến thời điểm này, Bộ GTVT đã tiến hành đàm phán, ký kết phụ lục hợp đồng BOT với 35/39 trạm, 4 trạm đang tiếp tục đàm phán (trong 44 trạm có 5 trạm do VEC quản lý không phải ký phụ lục hợp đồng). Các trạm thu phí thuộc dự án giai đoạn 1 đã cơ bản lắp đặt và vận hành hệ thống ETC.
Để đủ điều kiện triển khai thực hiện dự án, các bên cần đàm phán ký kết 2 loại hợp đồng gồm phụ lục hợp đồng BOT về việc thu phí tự động không dừng giữa Bộ GTVT với các nhà đầu tư BOT và hợp đồng dịch vụ giữa các nhà đầu tư BOT với nhà cung cấp dịch vụ.
Trước mắt, trong thời gian đầu khi dự án đưa vào khai thác, để hình thành thói quen cho người dân sử dụng dịch vụ, tại mỗi trạm thu phí sẽ vận hành 1 làn thu phí hỗn hợp mỗi hướng để cho các phương tiện chưa dán thẻ có thể lưu thông.
Hiện nay, số lượng phương tiện dán thẻ (e-tag) và nộp tiền vào tài khoản giao thông để tham gia dịch vụ thu phí tự động không dừng chưa cao (khoảng 800.000 thẻ/3,5 triệu phương tiện dán thẻ sử dụng dịch vụ ETC) do chủ phương tiện vẫn có thói quen sử dụng tiền mặt.
Đối với dự án giai đoạn 2, Bộ GTVT cho hay, mặc dù, việc lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí không dừng đã được Tổng cục Đường bộ Việt Nam hoàn thành từ tháng 5/2019, tuy nhiên đến thời điểm này, nhà đầu tư chưa hoàn thiện thủ tục thành lập doanh nghiệp dự án theo quy định dẫn đến chưa đủ cơ sở pháp lý để thực hiện các bước tiếp theo như thiết kế bản vẽ thi công, ký hợp đồng tín dụng, thi công lắp đặt thiết bị…
Với tiến độ thành lập doanh nghiệp dự án chậm như trên, dự án có nguy cơ không hoàn thành đúng tiến độ theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Châu Như Quỳnh
