PGS.TS Trần Đình Thiên
Nhiều chuyên gia, học giả quốc tế bày tỏ lạc quan về triển vọng cơ hội vàng từ xu hướng hội nhập quốc tế, mới đây là dịch chuyển đầu tư, rồi dân số trẻ. Tuy nhiên, nếu nhìn xuyên suốt thì chúng ta thường bỏ qua nhiều cơ hội vàng quá dễ dàng thay vì đón nhận lấy chúng.
Việt Nam từ khi bước vào hội nhập, người ta cũng nhắc đến cơ hội vàng để chúng ta đẩy mạnh thành quả, hoàn tất quá trình "đổi mới" đi lên. Tuy nhiên, sau gia nhập WTO xong, đất nước vẫn gặp khó khăn về nội tại, nhiều điểm nghẽn cơ chế kinh tế chưa được chuyển đổi.
Đến nay kinh tế Việt Nam có độ mở lớn khi tham gia hàng loạt FTA mới như: CPTPP, EVFTA rồi xu hướng dịch chuyển FDI khỏi Trung Quốc để né thương chiến, hay Cách mạng công nghiệp 4.0... đều được các chuyên gia quốc tế ví von là cơ hội vàng cho Việt Nam.
Tuy nhiên, Việt Nam còn rất nhiều việc phải làm để tận dụng các ngoại lực, đưa đất nước đi lên. Nếu chậm sửa đổi, thay đổi chính mình, cơ hội sẽ lại bị bỏ qua dễ hơn.
Lấy ví dụ vấn đề các doanh nghiệp Việt hiện đang không tham gia được các chuỗi giá trị toàn cầu bởi năng lực yếu và sức mạnh nội tại, kỹ năng quản trị bị đánh giá kém. Trong tương quan so sánh với các nền kinh tế khu vực, Việt Nam vẫn chỉ tiềm năng và là nhà xuất khẩu thô nhiều mặt hàng thực phẩm, rau quả và thủy sản.
Chúng ta đang gặp vấn đề là thu hút FDI từ Trung Quốc do thương chiến Mỹ - Trung bùng phát mạnh mẽ và có thể kéo dài. Tuy nhiên, để thay thế công xưởng này không phải là chuyện đơn giản, ví dụ như ngành dệt may, chúng ta có dám chấp nhận các dự án nhuộm vào hay không?
Đây chính là đầu bài để giải bài toán xuất xứ C/O sản phẩm khi chúng ta thực hiện các cam kết về xuất xứ nguồn gốc hàng xuất khẩu.
