Mạnh Quân, Trưởng Ban Kinh doanh báo điện tử - Báo điện tử Dân Trí
Cho đến mấy tuần sau đó, trong một diễn đàn kinh tế tổ chức tại TP Hồ Chí Minh, bà Nguyễn Thị Phương Thảo, CEO của Vietjet Air vẫn lấy chuyện đó ra, để "chọc"...Chính phủ.
Bà Thảo cho rằng: "Để thay đổi một vách kính ở sân bay Tân Sơn Nhất nhằm tạo không gian thông thoáng cho hành khách thì Nhà nước làm mất 2 năm. Đồng thời sửa sang một phòng chờ theo cơ chế Nhà nước cũng mất 2 năm mới hoàn thành. Trong khi đó, chỉ với 2 năm, doanh nghiệp tư nhân đã chủ động đầu tư cả một sân bay như Vân Đồn."
Và những người quan tâm câu chuyện này đều biết rằng, hãng hàng không Vietjet cũng chỉ làm xong nhà ga mới tại Cam Ranh trong vòng có 18 tháng. Chất lượng, kiến trúc công trình đều được đánh giá cao. Trong khi đó, cùng dự án qui mô tương tự như trên, ở nhiều sân bay khác, do các doanh nghiệp nhà nước đầu tư, thường mất ít nhất 5 - 7 năm trời. Có những sân bay nhà nước đầu tư từ lúc lập dự án đến lúc hoàn thành là mười mấy năm trời.
Nếu ai đó xem các dự toán, kế hoạch đầu tư sân bay, các hạng mục sân bay của Tổng công ty Cảng hàng không VN (ACV) mới thấy kinh hoàng. Có những hạng mục rất "vớ vẩn" nhưng kê lên hàng ngàn tỷ đồng, thậm chí hàng chục ngàn tỷ đồng...mà nâng lên đặt xuống mấy năm, ai thắc mắc thì lại cắt giảm hàng hàng tỷ ngay được, nhưng cũng mãi không thấy làm.
Đây chỉ là một trong số rất nhiều ví dụ cho thấy, trong nhiều lĩnh vực đầu tư thì đầu tư của tư nhân thường hiệu quả, nhanh chóng hơn đầu tư từ vốn ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi cơ chế, giảm đầu tư công, khuyến khích, thúc đẩy đầu tư của tư nhân cho đến nay, có thể nói vẫn còn rất chậm chạp.
Lãnh đạo Nhà nước không phải không có chủ trương giảm dần đầu tư Nhà nước, khuyến khích đầu tư tư nhân vào phát triển, xây dựng cơ sở hạ tầng. Chỉ cần search (tìm kiếm) trên google dòng chữ: "Nhà nước chỉ đầu tư lĩnh vực tư nhân không làm", sẽ ra rất nhiều kết quả các quan chức Nhà nước, Quốc hội,...đã từng nói câu có ý đó từ cách đây nhiều năm. Nhưng từ chủ trương đến hiện thực vẫn là một chặng đường dài.
Đã có những thông điệp, chỉ đạo là phải chuyển giao, giao bớt nhiều dự án, công trình đầu tư cho tư nhân làm nhưng thực tế, có không nhiều công trình, dự án lớn tới được tay doanh nghiệp tư nhân.
Có một điểm đáng mừng là tỷ trọng vốn đầu tư công trong tổng vốn đầu tư phát triển hàng năm đã có xu hướng giảm, tuy nhiên tốc độ giảm vô cùng chậm: Năm 2015 còn ở mức 38% thì hiện nay đang ở mức trên 36%, là mức rất cao so với nhiều nước khác. Điều đó cho thấy, việc khuyến khích, thúc đẩy tư nhân đầu tư, giảm bớt đầu tư công vẫn dừng lại ở...lời nói.
Trong khi đó, ở các tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Nhà nước, do vướng mắc bởi cơ chế, thủ tục, rào cản quá nhiều nên tốc độ giải ngân, hiệu quả vốn đầu tư rất khó được cải thiện, nâng cao. Đó là chưa kể trong quá trình thực hiện, vẫn có nhiều kẽ hở cho tiêu cực, ăn cắp làm thất thoát, lãng phí hàng ngàn, có khi hàng chục ngàn tỷ đồng.
Theo thống kê của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Việt Nam hiện đã có khoảng 700.000 doanh nghiệp tư nhân, đóng góp 40% GDP và tạo ra 1,2 triệu việc làm. Riêng trong lĩnh vực dịch vụ, khu vực tư nhân đóng góp tới 85% tăng trưởng. Tỷ trọng vốn đầu tư của khối doanh nghiệp tư nhân trong nền kinh tế cũng đang tăng nhanh.
Nhìn từ ví dụ những cảng hàng không, cảng biển, đường cao tốc,...do một số doanh nghiệp tư nhân đầu tư trong thời gian vừa qua và so sánh với nhiều hạng mục, công trình do một số doanh nghiệp nhà nước đầu tư nhưng thua lỗ, đổ bể như: Nhà máy Đạm Ninh Bình; Nhà máy Xơ sợi Đình Vũ; Gang Thép Thái Nguyên,...hoàn toàn có thể khẳng định, các doanh nghiệp tư nhân sẽ thay thế được vai trò đầu tư, phát triển thay cho những doanh nghiệp Nhà nước.
Vốn đầu tư công chỉ nên tập trung vào những dự án, công trình thiết yếu, trọng điểm quá khoai mà tư nhân chưa có khả năng làm được hoặc ...không muốn làm.