Fica
  1. Doanh nghiệp

Xuất hiện tình trạng dư cung trong hệ thống điện toàn quốc

Mai Chi
Mai Chi

Nguyên nhân là nhu cầu tiêu thụ điện yếu do dịch Covid-19 và công suất điện mặt trời tăng đột biến. Cùng với điều kiện thuỷ văn thuận lợi, hiệu suất hoạt động tại các nhà máy nhiệt điện thấp hơn.

Trong báo cáo chuyên đề về ngành điện vừa được SSI Research công bố, các chuyên gia phân tích tại đây cho rằng, triển vọng lợi nhuận của các nhà máy nhiệt điện trong năm 2021 sẽ khá tiêu cực.

Nguyên nhân do công suất tăng mạnh ở nhóm năng lượng mặt trời, nhu cầu tiêu thụ điện còn thấp và chu kỳ thời tiết La Nina.

Do đó, sản lượng huy động & hiệu suất hoạt động của nhà máy nhiệt điện sẽ thấp hơn và kèm theo tỷ sản lượng theo hợp đồng cũng sẽ giảm do EVN ưu tiên huy động nguồn thuỷ điện. Lợi nhuận của các công ty nhiệt điện sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực từ áp lực tăng giá khí/than đầu vào.

Cung cầu điện dự kiến sẽ cân bằng hơn trong năm 2022.

Về giá than/khí đầu vào, giá dầu nhiên liệu (FO), đại diện cho giá khí (46% FO), đã tăng bình quân 58% so với cùng kỳ từ đầu năm 2021. Có thể thấy một số công ty điện khí đặt kế hoạch giá khí khá cao, ví dụ như NT2 đặt kế hoạch giá khí là 7,2 USD/mbtu (tăng 21% so với cùng kỳ).

Theo quan điểm của SSI Research, giá than trong khu vực từ Australia và Indonesia cũng tăng sẽ áp lực cho Vinacomin (TKV) nâng giá bán than trong nước cho các nhà máy nhiệt điện. Sản lượng than nhập khẩu chiếm gần một nửa tổng lượng than tiêu thụ trong nước (và chủ yếu nhập khẩu từ Indonesia và Australia).

Tính bình quân từ đầu 2021 đến nay, giá than giao ngay của Australia loại 6000kcal/kg và giá than Indonesia loại 6322kcal/kg lần lượt tăng 35% và 26% so với cùng kỳ.

Cũng theo SSI Research, năm 2021 xảy tình trạng dư cung trong hệ thống điện toàn quốc do nhu cầu tiêu thụ điện yếu do dịch Covid-19 và công suất điện mặt trời tăng đột biến. Cùng với điều kiện thuỷ văn thuận lợi, hiệu suất hoạt động tại các nhà máy nhiệt điện thấp hơn.

Nhìn sang năm 2022, SSI ước tính cung cầu điện sẽ cân bằng hơn với mức tăng trưởng tiêu thụ điện về mức bình thường.

Nếu công suất điện mặt trời không thay đổi thêm và công suất điện gió được triển khai đúng theo với dự thảo Quy hoạch điện 8, tỷ lệ cung/cầu điện trên toàn quốc sẽ đạt mức cân bằng.

Nhóm phân tích giả định tăng trưởng tiêu thụ điện trên toàn quốc ăm 2022 sẽ phục hồi trở lại tăng khoảng 8,1% so với mức mức tăng 6,6% trong năm 2021 và khoảng 2,5% trong năm 2020.

Với điều kiện thủy văn có thể kém thuận lợi hơn vào đầu năm 2022, sản lượng phát điện từ thủy điện có thể sẽ thấp hơn. Do đó, sản lượng từ các nhà máy nhiệt điện sẽ phục hồi và các nhà đầu tư có thể xem xét đầu tư nhóm cổ phiếu nhiệt điện vào đầu năm 2022.

Giả định về công suất mới, SSI cho rằng sẽ có công suất bổ sung từ các nguồn truyền thống (nhà máy thủy điện & nhiệt điện) từ các nhà máy điện mới dựa theo quy hoạch của Bộ Công Thương & EVN.

Trong khi đó, công suất điện mặt trời trong giai đoạn 2020-2025 không thay đổi. Đến cuối năm 2020, công suất điện mặt trời đạt 16,6 GW, gần đạt công suất yêu cầu đến năm 2025 là 17,2GW.

Mặc dù đã đạt đến công suất yêu cầu đến năm 2025 đối với điện mặt trời, SSI lo ngại rằng 6,3 GW vẫn đang được đề xuất trong giai đoạn 2021-2025 trong dự thảo Quy hoạch điện 8. Theo quan điểm của chúng tôi, đây là một trong nhiều lý do khiến dự thảo Quy hoạch điện 8 đang được sửa đổi và trình lại vào tháng 6/2021.

Công suất điện gió đang có khoảng 4,4GW đang được xây dựng và 6,2GW còn lại sẽ được phát triển trong giai đoạn 2022- 2025, dựa trên dự thảo Quy hoạch điện 8. Với giả định tăng trưởng tiêu thụ điện khoảng 7,6%-8% trong giai đoạn 2022-2025, vẫn còn dư địa để triển khai dự án điện gió với công suất 6,2GW.

Mai Chi