Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL – mã chứng khoán HAG) vừa công bố báo cáo tài chính (BCTC) hợp nhất năm 2018 được kiểm toán bởi Ernst & Young Việt Nam. Theo đó, tại báo cáo này, E&Y tiếp tục nhấn mạnh sự tồn tại của yếu tố không chắc chắn trọng yếu có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của tập đoàn.
Cụ thể, kiểm toán viên cho biết, tính đến ngày 31/12/2018, HAGL còn lỗ lũy kế hơn 36 tỷ đồng, nợ ngắn hạn vượt tài sản ngắn hạn 6.569 tỷ đồng. Đồng thời, tập đoàn của bầu Đức trong năm vừa rồi cũng vi phạm một số điều khoản của khoản vay và trái phiếu.
Bầu Đức gần đây chia sẻ "thời điểm khó khăn nhất đã qua"
Hàng loạt giao dịch vốn trong nội bộ phát sinh
BCTC hợp nhất kiểm toán năm 2018 của HAGL được lập trên giả định hoạt động liên tục, tức kiểm toán giả định tập đoàn có thể sử dụng các tài sản và thanh toán các khoản nợ phải trả trong hoạt động kinh doanh bình thường ở tương lai gần.
Theo số liệu sau khi được kiểm toán, năm vừa rồi, doanh thu HAGL đạt 5.388 tỷ đồng, tăng hơn 11% so với thực hiện năm 2017. Lợi nhuận sau thuế hợp nhất chỉ đạt 6,2 tỷ đồng, giảm mạnh so với với mức 371,6 tỷ đồng hồi 2017 song điều ít gặp tại các BCTC kiểm toán của HAGL đó là con số này lại được điều chỉnh tăng nhẹ so với báo cáo mà công ty tự lập.
Trong văn bản giải trình, ông Võ Trường Sơn – Tổng giám đốc HAGL cho biết ,năm vừa rồi, tập đoàn này có phát sinh các nghiệp vụ liên quan đến giao dịch vốn trong nội bộ tập đoàn với các cổ đông không kiểm soát gây ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận sau thuế chưa phân phối luỹ kế.
Cụ thể, vào ngày 9/3/2018, Công ty CP Nông nghiệp Quốc tế HAGL (HNG) – công ty con của HAGL, đã hoàn tất việc phát hành 119,7 triệu cổ phiếu cho các cổ đông không kiểm soát. Chênh lệch giữa giá trị ghi sổ tương ứng với phần sở hữu giá trị tài sản thuần của tập đoàn trong HNG trước và sau khi phát hành cổ phiếu nói trên là 268,7 tỷ đồng đã được ghi nhận giảm lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên bảng cân đối kế toán hợp nhất.
Cũng trong tháng 3/2018, HAGL mua 76,93 triệu cổ phiếu của Hưng Thắng Lợi Gia Lai (chiếm 98% sở hữu) mà Hưng Thắng Lợi đang nắm giữ 5,64% cổ phần HNG. Chênh lệch giữa giá phí đầu tư thêm và giá trị ghi sổ tương ứng với phần sở hữu giá trị tài sản thuần của HAGL trong HNG vào ngày giao dịch là 157 tỷ đồng đã được ghi nhận tăng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.
Thời gian này, HNG mua thêm 6 triệu cổ phiếu trong HAGL từ Công ty CP Chăn nuôi Gia Lai. Chênh lệch giữa giá phí đầu tư thêm và giá trị ghi sổ tương ứng với phần sở hữu giá trị tài sản thuần của HAGL trong ADM vào ngày giao dịch là 169,1 tỷ đồng đã đươc ghi nhận giảm lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.
Đến tháng 9/2018, HAGL mua thêm 24 triệu cổ phiếu trong HNG từ Công ty CP Phát triển Nhà Hoàng Anh, công ty liên kết của tập đoàn. Chênh lệch giữa giá phí đầu tư thêm và giá trị ghi sổ tương ứng với phần sở hữu giá trị tài sản thuần của tập đoàn trong HNG vào ngày giao dịch là 207,2 tỷ đồng đã được ghi nhận giảm lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.
Hơn 2.200 tỷ đồng nợ trái phiếu sẽ được vốn hoá vào tháng 8
Cũng theo ông Võ Trường Sơn, trong 6.568,8 tỷ đồng chênh lệch nợ ngắn hạn và tài sản ngắn hạn có khoản nợ trái phiếu chuyển đổi trị giá 2.217,1 tỷ đồng. Theo thoả thuận, trái chủ là Thaco cam kết sẽ chuyển đổi gói trái phiếu này thành vốn vào ngày đáo hạn 3/8/2019. Số chênh lệch còn lại sẽ được HAGL dùng nguồn thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh để bổ sung.
Cụ thể, trong năm 2018, doanh thu từ hoạt động kinh doanh trái cây và ớt đạt 3.411,2 tỷ đồng. HAGL đang tiếp tục đẩy mạnh khai thác những loại cây đến tuổi thu hoạch, đem lại doanh thu cao như thanh long, chuối.
Ông Sơn cũng cho biết, trong những năm sắp tới, những loại cây có giá trị kinh tế cao như xoài, bơ, sầu riêng, mít… đến tuổi khai thác cũng sẽ đem lại cho HAGL nguồn thu tăng mạnh.
Trong khi đó, tập đoàn này cũng sẽ tiếp tục chăm sóc cho mảng cao su đợi đến khi giá cao su khả quan sẽ khai thác. Đến nay, HAGL đã trồng được 47.228 ha cao su, trong đó mới khai thác 20.942 ha. Bên cạnh nguồn thu từ mủ cao su thì thu từ gỗ cao su cũng hứa hẹn mang về nguồn tiền lớn.
Sự kiện đáng chú ý nhất của HAGL trong năm 2018 là thoả thuận hợp tác chiến lược với Thaco với việc Thaco cam kết sẽ thu xếp cơ cấu lại các khoản nợ vay (khoảng 14.000 tỷ đồng); huy động vốn đầu tư vào việc chăm sóc diện tích trồng cây ăn trái đã có; phát triển và mở rộng diện tích trồng cây ăn trái (dự kiến trong hai năm 2019 và 2020 sẽ tăng diện tích lên khoảng 30.000 ha với các loại cây như chuối, thanh long, bưởi da xanh…).
Thoả thuận này cũng gắn cam kết đầu tư trồng 5.000 ha cây dược liệu phục vụ chiết xuất và chế biến nguyên liệu cung ứng cho các công ty dược liệu, sản xuất các loại thực phẩm chức năng và thức uống. Đồng thời, Thaco cũng tiếp tục cùng đầu tư giai đoạn 2 của dự án Myanmar.
Đến 24/3/2019, Thaco và HAGL ký thêm phụ lục hợp đồng của thoả thuận đầu tư và hợp tác toàn diện này. Theo đó, Thaco sẽ tiếp tục hợp tác với HAGL trong lĩnh vực nông nghiệp, mở rộng thêm diện tích trái cây, đồng thời hợp tác sâu rộng hơn trong lĩnh vực chế biến trái cây để xuất khẩu, hứa hẹn mang về nguồn thu lớn.
Về việc vi phạm một số điều khoản vay và trái phiếu, lãnh đạo HAGL cho biết, đã được một số ngân hàng xác nhận không thu nợ trước hạn đối với các khoản vay bị vi phạm. Tập đoàn này sẽ tiếp tục làm việc với các ngân hàng còn lại để điều chỉnh các điều khoản đã vi phạm của các hợp đồng vay và tài sản thế chấp có liên quan.
Mai Chi