Giá nhiên liệu tăng gây nhiều khó khăn cho các hãng hàng không
Do căng thẳng giữa Nga và Ukraine, giá nhiên liệu Jet A1 toàn cầu sẽ tăng 79,2% so với cùng kỳ vào năm 2022 trước khi hạ nhiệt 13% so với cùng kỳ vào năm 2023. Giá xăng máy bay năm 2022-2023 duy trì ở mức cao nhất kể từ năm 2015, gây nhiều khó khăn cho các hãng hàng không.
Trước tình hình nhiên liệu máy bay ngày càng tăng, công ty chứng khoán VNDirect cho rằng các hãng hàng không giá rẻ sẽ ít bị ảnh hưởng hơn so với các hãng hàng không truyền thống. Mức tiêu thụ nhiên liệu của máy bay phụ thuộc chặt chẽ vào trọng lượng của nó.
Máy bay đường dài thường là máy bay thân rộng, có công suất và trọng lượng lớn. Ngoài ra, các chuyến bay đường dài cũng cần nhiều nhiên liệu khiến máy bay nặng hơn.
Ngược lại, máy bay đường ngắn thường là máy bay thân hẹp, có trọng lượng nhẹ hơn nên tốn ít nhiên liệu cất cánh và duy trì độ cao hơn so với máy bay đường dài. Máy bay của Vietjet Air đều là máy bay thân hẹp, đường ngắn nên mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình/ghế luân chuyển (ASK) thấp hơn so với Vietnam Airlines (khoảng 30% số máy bay của Vietnam Airlines là máy bay đường dài thân rộng).
Cụ thể hơn, do giá nhiên liệu máy bay tăng trong giai đoạn 2022-2023, VNDirect dự báo chi phí nhiên liệu/ASK của Vietnam Airlines sẽ thay đổi 65,4- 8,3% so với cùng kỳ trong khi chi phí nhiên liệu/ASK của Vietjet Air chỉ thay đổi 54,3- 7,1% so với cùng kỳ trong năm 2022-2023.
Ngoài ra, mặc dù giá nhiên liệu máy bay tăng, biên lợi nhuận gộp của Vietjet Air ở mức khả quan là khoảng 0,4%/2% trong năm 2022-2023; trong khi đó biên lợi nhuận gộp của Vietnam Airlines có thể chỉ đạt -3,5%/1,4% trong năm 2022-2023.
 |
| Giá nhiên liệu tăng gây nhiều khó khăn cho các hãng hàng không. |
Tác động tiêu cực của tăng lãi suất và đồng USD mạnh lên
Đồng USD mạnh lên gây áp lực lên tỷ giá USD/VND, khiến tỷ giá USD/VND liên ngân hàng chạm mức cao nhất trong lịch sử. Lãi suất LIBOR 3 tháng tính bằng USD cũng đạt mức cao nhất trong hơn 10 năm sau những đợt Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất gần đây.
Đồng USD tăng và lãi suất USD tăng mạnh có tác động tiêu cực đến các doanh nghiệp thâm dụng vốn như các hãng hàng không, khi hầu hết các hãng tài trợ cho đội bay của họ bằng USD.
Trong điều kiện tỷ giá biến động và lãi suất USD tăng cao, những khó khăn mà các hãng hàng không phải đối mặt với hai vấn đề.
Thứ nhất, đồng USD mạnh hơn khiến các hãng hàng không bị lỗ tỷ giá khi đánh giá lại các khoản nợ bằng USD. Ngoài ra, chi phí đầu tư máy bay (tính bằng USD) cũng trở nên đắt đỏ hơn khiến việc mở rộng đội bay của các hãng hàng không khó khăn hơn. Tuy nhiên, những khó khăn này phần nào được giảm bớt khi các hãng hàng không có nguồn thu từ USD khi bán vé quốc tế.
Thứ hai, lãi suất tăng trong khi lãi suất tài trợ cho đội bay hiện tại thường cố định nên chi phí lãi vay không bị ảnh hưởng nhiều. Tuy nhiên khi tài trợ cho đội bay mới trong giai đoạn này, các hãng hàng không phải vay với lãi suất cao hơn và có thể ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh trong tương lai.
Đối với các hãng hàng không trong nước, Vietnam Airlines có tỷ trọng cho vay bằng USD trên tổng dư nợ lớn nhất (66,3%) với số dư vay USD là 21.815 tỷ đồng tính đến ngày 30/6/2022. Trong khi tỷ trọng của Vietjet Air chỉ là 17,2% với số dư 3.227 tỷ đồng, do đó hãng này ít phải chịu rủi ro hơn liên quan đến đồng USD mạnh lên và lãi suất USD tăng.
Hơn nữa, tỷ lệ đòn bẩy của Vietjet Air an toàn hơn Vietnam Airlines, cho phép Vietjet Air có khả năng tài trợ cho việc mở rộng đội bay nhằm phục hồi hoạt động vận tải hàng không quốc tế trong giai đoạn tới. Ngược lại, quy mô đội bay của Vietnam Airlines giảm sẽ làm giảm tiềm năng phục hồi của hãng này, trong khi Bamboo Airways gặp phải các vấn đề trong giai đoạn tái cơ cấu.
Ninh An