Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ký quyết định nâng mức thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng thép và nhôm lên 25% đồng thời bãi bỏ các ngoại lệ thuế quan theo quốc gia và sản phẩm cụ thể cũng như các thỏa thuận hạn ngạch đã ký kết trước đó. Một quan chức Nhà Trắng xác nhận các biện pháp này sẽ có hiệu lực từ ngày 4/3 tới.
Quyết định trên ảnh hưởng trực tiếp tới hàng triệu tấn thép và nhôm nhập khẩu từ Canada, Brazil, Mexico, Hàn Quốc và các quốc gia khác, vốn trước đó được hưởng thuế suất 0% khi vào Mỹ theo các điều khoản miễn trừ.
Động thái này sẽ đơn giản hóa thuế quan đối với kim loại "để mọi người có thể hiểu chính xác ý nghĩa của nó," ông Trump nói với các phóng viên. "25% đó không có ngoại lệ hay miễn trừ, được áp dụng với tất cả các quốc gia, bất kể ở khu vực nào", ông nói thêm.
Tuy nhiên, ông Trump tiết lộ sẽ "cân nhắc kỹ lưỡng" yêu cầu miễn trừ thuế quan đối với thép của Australia do nước này ghi nhận thâm hụt thương mại với Mỹ.
Các tuyên bố mới nhất là “cánh tay nối dài” của kế hoạch thuế quan đề ra năm 2018 của ông Trump nhằm bảo vệ các nhà sản xuất thép và nhôm trong nước với lý do đảm bảo an ninh quốc phòng. Một quan chức Nhà Trắng cho biết các biện pháp miễn trừ đã và đang làm xói mòn hiệu quả của mục tiêu này.
Ngoài ra, ông Trump cũng sẽ áp dụng một tiêu chuẩn mới, yêu cầu các sản phẩm thép nhập khẩu phải được "nấu chảy và cán" trong khi nhôm phải được "luyện và đúc" tại khu vực Bắc Mỹ để hạn chế hoạt động nhập khẩu kim loại thành phẩm từ Trung Quốc và Nga.
Kế hoạch áp thuế còn bao hàm các sản phẩm hạ nguồn sử dụng thép do nước ngoài sản xuất, bao gồm kết cấu thép chế tạo, nhôm đùn và cáp thép bê tông dự ứng lực, một quan chức Nhà Trắng cho biết.
Khi ký sắc lệnh tại Nhà Trắng, ông Trump còn cho biết sẽ đáp trả tất cả các quốc gia đang áp thuế đối với hàng hóa của Hoa Kỳ trong hai ngày tới. Ông hé lộ cũng đang xem xét áp thuế đối với ô tô, chip bán dẫn và dược phẩm.
Khi được hỏi về rủi ro trả đũa từ các quốc gia khác đối với hàng rào thuế quan mới của mình, ông Trump nói: "Tôi không quan tâm".
Cố vấn thương mại của ông Trump - Peter Navarro, cho biết các biện pháp mới nhất giúp củng cố an ninh quốc gia bằng cách tăng cường sức mạnh cho các nhà sản xuất thép và nhôm trong nước.
"Thuế quan đối với thép và nhôm nhập khẩu sẽ chấm dứt tình trạng các nhà cung cấp nước ngoài bán phá giá và thúc đẩy sản xuất trong nước, đảm bảo ngành công nghiệp thép và nhôm của chúng ta là xương sống vững chắc của nền kinh tế", ông trả lời các phóng viên.
Dữ liệu thống kê cho thấy các nhà máy luyện nhôm tại Mỹ chỉ sản xuất 670.000 tấn kim loại này vào năm ngoái, thấp hơn nhiều so với 3,7 triệu tấn ghi nhận vào năm 2000. Việc nhiều nhà máy, bao gồm ở Kentucky và Missouri, đóng cửa trong một vài năm trở lại đây đã khiến nước Mỹ phụ thuộc nhiều vào hàng nhập khẩu. Canada, quốc gia có nguồn tài nguyên thủy điện dồi dào hỗ trợ sản xuất kim loại, chiếm gần 80% lượng nhôm sơ cấp nhập khẩu vào Mỹ trong năm 2024.
Thép nhập khẩu chiếm khoảng 23% lượng thép tiêu thụ của Mỹ vào năm 2023, theo dữ liệu của Viện Sắt và Thép Hoa Kỳ, với Canada, Brazil và Mexico là các nhà cung cấp lớn nhất.
