Tình trạng nghẽn lệnh trầm trọng trên HSX gây bức xúc với cộng đồng nhà đầu tư (Ảnh minh họa: Bloomberg).
Tình trạng nghẽn lệnh sẽ xảy ra thường xuyên trong tháng 6?
Tình trạng nghẽn lệnh trên HSX đang ngày càng trở nên tồi tệ. Nếu như trước đây, nghẽn lệnh chỉ xuất hiện cuối phiên thì gần đây, ngay từ đầu phiên sáng, việc giao dịch đã trở nên khó khăn. Đặc biệt là phiên 8/6, VN-Index không hiển thị, thanh khoản bị che khuất, gây bức xúc lớn trong cộng đồng nhà đầu tư.
Các chuyên gia phân tích tại Công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho hay: "Chúng tôi nhận thấy thị trường xuất hiện tình trạng nghẽn lệnh khi hệ thống HSX không thể xử lý số lượng lệnh khổng lồ lên đến gần 760.000 lệnh ngay trong phiên giao dịch buổi sáng ngày 1/6 (đây là phiên HSX phải ra quyết sách chưa có tiền lệ là chỉ giao dịch nửa ngày - PV)".
Số nhà đầu tư F0 tăng trưởng mạnh mẽ trong 3 tháng vừa qua khiến thanh khoản thị trường lên đỉnh cao mới trong tháng 5/2021 (tăng 40% so với thanh khoản trung bình trong 4 tháng đầu năm). Do đó, VDSC dự đoán tình trạng nghẽn lệnh sẽ xảy ra thường xuyên trong tháng 6.
Trước đó, HSX nhờ một số điều chỉnh kỹ thuật tạm thời đã phần nào giải quyết được tình trạng nghẽn lệnh từ ngày 12/4 khi nâng tổng số lượng lệnh mua và bán đạt lên 800.000 lệnh (cao hơn so với mức giới hạn khoảng 640.000 lệnh tại thời điểm trước đó).
Theo quan sát của VDSC, việc nâng số lượng lệnh thật sự mang lại hiệu ứng tích cực trên cả thị trường. Cụ thể, VN-Index tăng 6,8% trong giai đoạn từ ngày 12/4 đến 1/6, mức tăng này cao hơn so với giai đoạn trước khi số lệnh chưa được nâng (VN-Index tăng 4,6% từ ngày 23/2 đến 9/4).
Theo cập nhật của VDSC, FPT dự kiến sẽ bàn giao hệ thống giao dịch mới cho HSX vào cuối tháng 6 và sẵn sàng đưa vào vận hành trong tháng 7.
Gần đây, các công ty chứng khoán đưa ra thông báo đến nhà đầu tư về việc ngưng sửa và hủy lệnh giao dịch như một giải pháp tạm thời nhằm giảm tình trạng nghẽn lệnh. Theo quan điểm của VDSC về vấn đề này, nhà đầu tư có thể sử dụng lệnh thị trường để tăng khả năng khớp lệnh.
"Tuy nhiên, điều này dẫn đến rủi ro mua cổ phiếu với giá cao (mua đuổi để khớp) và bán với giá thấp (bán bất chấp khi thị trường đảo chiều). Do đó, thị trường có thể xảy ra những biến động lớn hơn trong giai đoạn này" - VDSC cho hay.
"Ách tắc là thiệt hại"
Chiều qua (8/6) - sau phiên giao dịch khiến VN-Index "bốc hơi" gần 40 điểm, trao đổi với Dân trí, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, hết tháng này sẽ khắc phục xong hệ thống công nghệ thông tin, các bên đều đang nỗ lực. Ông Phớc cũng cho rằng, thời gian qua thị trường đã tăng trưởng "mạnh quá".
Trước đó, tại buổi làm việc với các đơn vị khối thị trường tài chính thuộc Bộ vào ngày 2/6, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng đã lưu ý, những năm vừa qua đã tăng rất nhanh trên cả 3 lĩnh vực là cổ phiếu, trái phiếu và thị trường phái sinh.
"Điều này đòi hỏi chúng ta phải vươn lên trong công tác quản lý, cả về năng lực, phương tiện mới đáp ứng nhu cầu thực tiễn", ông Phớc nói.
Trong buổi làm việc nói trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính quán triệt, hiện tượng nghẽn lệnh vừa qua phải được đặc biệt quan tâm, "phải khắc phục, phải làm hết sức quyết liệt và dùng biện pháp mạnh", bởi vì, "ách tắc là thiệt hại".
Sau đó 2 ngày, vào ngày 4/6, ông Phạm Hồng Sơn - Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) - đăng đàn chia sẻ một số nội dung quan trọng về thị trường chứng khoán.
Về công tác xử lý nghẽn lệnh trên HSX, ông Sơn cho hay, với nhiều giải pháp cấp bách được triển khai như tăng lô từ 10 lên 100, chuyển giao dịch tự nguyện, dừng giao dịch cổ phiếu niêm yết mới trên HSX và nhất là cải tiến kỹ thuật,… đã giúp hệ thống hoạt động khá ổn định trong thời gian qua.
Tuy nhiên, trong những phiên cuối tháng 5, đầu tháng 6, khi thanh khoản và lượng lệnh vào thị trường tăng đột biến, đã khiến hiện tượng nghẽn lệnh tái diễn thậm chí xuất hiện rủi ro lớn đối với hệ thống giao dịch của Sở Giao dịch chứng khoán TPHCM (HSX), buộc Sở này phải chủ động ngừng giao dịch phiên chiều 1/6 để đảm bảo an toàn cho toàn hệ thống.
"Đến nay hệ thống đã trở lại hoạt động bình thường, có tiến triển tốt khi HSX và các thành viên công ty chứng khoán cũng nỗ lực đưa ra giải pháp mới" - ông Sơn nhìn nhận.
Đồng thời, lãnh đạo UBCKNN cũng cho biết, HSX và các đơn vị liên quan đã tích cực triển khai đồng thời hệ thống giao dịch phối hợp với FPT và hệ thống công nghệ thông tin cho toàn thị trường KRX.
"Tất cả công tác vẫn tiến hành khẩn trương, đảm bảo đúng tiến độ, lộ trình. Hệ thống phối hợp FPT đã vào giai đoạn kiểm thử diện rộng sẽ xử lý vấn đề nghẽn lệnh" - Phó Chủ tịch UBCKNN khẳng định.
Tuy nhiên, từ nay đến khi hệ thống phối hợp với FPT xây dựng đi vào vận hành, ông Sơn cho hay, việc đảm bảo cho hệ thống hiện tại của HSX giao dịch không bị gián đoạn vẫn là ưu tiên hàng đầu. Đây là công tác được Bộ Tài chính đặc biệt quan tâm và Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng đã có chỉ đạo quyết liệt.
Ông Sơn cho biết thêm, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Tổ công tác xử lý dứt điểm tình trạng nghẽn lệnh, các đơn vị liên quan đã họp để vừa tiến hành ra soát vừa đưa ra các giải pháp cấp bách sẽ áp dụng khi cần thiết, nhằm đảm bảo tốt nhất có thể cho hệ thống giao dịch hiện tại của HSX.
Mai Chi